Otop Today

น้ำปลาเด็ดดวง ที่ ต.ท่าฉนวน อ.กงไกรลาส จ.สุโขทัย เดิมทีใช้ชื่อน้ำปลาท่าฉนวน แต่พอไปจดแจ้งขอ อย.จึงพบข้อห้ามใช้ชื่อท้องที่เป็นชื่อผลิตภัณฑ์ อารามต้องคิดใหม่ จึงได้ชื่อเด็ดดวง ซึ่งก็คือชื่อของพี่เด็ดดวง จินดาเฟื่อง ผู้ริเริ่มกลุ่มแม่บ้านนำน้ำปลาท่าฉนวนนั่นเอง ก็นับว่าเป็นชื่อที่ดีมากจริงๆ น้ำปลาเด็ดดวง เริ่มทำกันเป็นกลุ่มเมื่อปี 2540 ตอนมีวิกฤตเศษฐกิจ จึงคิดหาทางสร้างอาชีพสร้างรายได้กันในชุมชน โดยการรื้อฟื้นความรู้เก่าแก่ โบราณ ของคุณยายของพี่เด็ดดวง ว่านำปลาแต่ก่อนทำกันอย่างไร น้ำปลาเด็ดดวง เป็นน้ำปลาดิบ เพียงเจ้าเดียว(เจ้าอื่นเป็นน้ำปลาต้มทั้งหมด) กระบวนการหมักก็เริ่มทำเมื่อได้ปลาในหน้าน้ำ หมักปลาสร้อยเข้ากับเกลือ กับสับปะรด หากไม่มีสับปะรดก็ใช้อ้อยท่อน เพื่อเพิ่มรสให้กลมกล่อม และมีส่วนในการช่วยหมักย่อยด้วย กระบวนการหมักด้วยโอ่งมังกรตากแดดนี้นานถึง 2 ปี ทีเดียว โดยจะใส่ตะกร้าสานลงไปในโอ่งหมักด้วย ดังนั้นจะสามารถตักน้ำปลาที่ตกตะกอนนอนก้นในโอ่งได้โดยไม่ต้องรบกวนให้คลุ้ง น้ำปลาที่ได้สีสวยใสตั้งแต่ในโอ่ง แต่ถึงอย่างนั้นก็ต้องกรองผ้าขาวบางอีกหลายๆรอบเพื่อความใส น่ากินน่าใช้ เมื่อบรรจุขวดแล้วก็น้ำขวดน้ำปลาไปตากแดดอีกครั้ง จะช่วยให้สีสวยขึ้น น้ำปลาเด็ดดวงมีกลิ่นรสโดดเด่นเฉพาะตัว คือมีกลิ่นคาร์บอน กลิ่นคล้ายของรมควันคลุ้งอยู่เมื่อชิมรส ทั้งที่ไม่ได้ผ่านการต้ม เราจึงสันนิษฐานว่าน่าจะเกิดจากตะกร้ากรองที่ใส่ลงไปในโอ่งและตั้งจากแดดอย่างนั้นข้ามเดือนข้ามปี จนเกิดกลิ่นผสมผสานไปกับน้ำปลา เพราะพี่เด็ดดวงยืนยันว่า ถึงแม้ไม่ได้ต้มแค่ตากแต่แดดวันไหนแดดจัดๆ น้ำปลาในโอ่งนี่ถึงกับเดือดเชียวนะ